Giriş
Bugün yazımızda popüler sorulardan birisi olan müzikle ders çalışma konusunu ele alacağız. Bizleri sıkan “Müzikle ders mi çalışılır?” ya da “Matematik müzikle sağlam sarıyor?” şeklinde nasihatvari bir şekilde değil. Beynimizde sürecin nasıl ilerlediğini öğrenerek anlayacağız. Fizyolojik psikoloji ışığında tüm süreci öğrenerek kararı kendimiz vereceğiz.
Bunu iyi anlayabilmemiz için öncelikle birkaç temel bilgiye ihtiyacımız var. Bilindiği üzere beynimiz muazzam bir sinir ağına ve karmaşık bir yapıya sahip. Anlık olarak ihtiyaçlarımızın değişmesinden dolayı hangi ağların ve bölgelerin kullanılacağı sürekli değişiyor. Peki hangi bölgenin ne zaman çalıştığını nasıl anlayacağız?
Beynimizde kullanılacak olan bölgenin daha iyi çalışabilmesi için o bölgeye daha fazla kan pompalanır. Yani daha doğrusu kan o bölgeye hücum eder. Bunu da fMRI cihazlarında bir ışıma olarak fark edebiliriz ve beynin neye nasıl tepki verdiğini öğrenebiliriz. Birazdan konuşacaklarımızın nasıl ispatlanacağını aktarabilmek için bu bilgileri verdim.
Photo by Bret Kavanaugh on Unsplash
Hangi Zamanlarda Beynimiz Aktif Çalışır?
Bilgileri cebe attığımıza göre ders çalışırken veya herhangi bir şey öğrenirken beynimizde hangi bölge baskın şekilde aktif oluyor onu öğrenelim. Aktif olan bölgemizin adı hipokampüs. Müzik dinlerken ise genel olarak temporal lob baskın olarak aktif oluyor diyebiliriz.
Bu durumda müzik dinlerken ders çalışıldığında ortaya çıkan birkaç durum var. Bunlardan birincisi çok sayıda bölge çalıştığı için sadece müzik dinlenildiğinde ya da sadece ders çalışıldığında kullanacağı enerjiye göre daha fazla enerji tüketmesi ve kısa süre içerisinde yorgun düşmek. Burada gördüğümüz üzere ikisini aynı zamanda yapmak verimliliği düşürüyor.
Photo by Hal Gatewood on Unsplash
Müzik Dinlemek mi? Ders Çalışmak mı?
İkinci sırada ise kısa süreli belleğin işleme kapasitesi yer alıyor. Kısa süreli belleğimizin sınırlı bir işleme kapasitesi var. Bu durumda sınırlı kapasiteyi idareli kullanmak gerekiyor.
Aynı anda müzik ve ders çalışma aktivitesi gerçekleştiğinde biraz israf ediyoruz diyebiliriz. Haliyle bu da verimlilik açısından eksi yazıyor dersek yanlış bir şey söylememiş oluruz.
Üçüncü konu ise bence en önemli konulardan birisi olarak odak ve dikkat sorunları yaratması. Bu kısmı biraz detaylandırmalıyız. Günümüzün ve yakın geleceğin en büyük problemlerinden birinin odak ve dikkat problemlerinin olduğu aşikâr.
Reels vidoları izlerken ekranın ikiye bölündüğü ve bir kısmında araba yarışı veya sabun kesme kesitlerinin koyulduğu diğer yarısına da içeriğin koyulduğu videolara denk gelmişsinizdir. Hatta üçe dörde bölünenlere.
Bunun gibi çoklu görevler kısa süreliğine odaklanmamızı sağlarken odak süremizi ciddi oranda düşürüyor. Çünkü insan beyni çoklu görevler için uygun değil.
Photo by S O C I A L . C U T on Unsplash
Ders çalırken aynı anda müzik dinlemek benzer etkilere sebep oluyor. Çünkü çoklu görev, dağınık beyin sendromu dediğimiz sendromun en temel sebebidir. Buradan da anlaşılabileceği üzere sadece verimliliğimizi değil mental sağlığımızı da olumsuz etkiliyoruz.
Aynı zamanda ders çalışma davranışıyla müzik dinleme arasında bir bağ kuruyoruz. Bu da müzik dinlemeden ders çalışıldığında küçük ölçekli bir yoksunluk yaratıyor.
Resmi sınavlarda da müzik dinleme gibi bir durum söz konusu olmadığı için beynimizin böyle bir bağ kurmasına izin vermemeli ve verimliliğimizi yüksek tutmalıyız.